Zobacz wszystkie zdjęcia z galerii
Jezioro Druzno
Jednym z najpiękniejszych miejsc na Pętli Żuław jest rezerwat Jezioro Drużno. Jeśli mamy wolnych kilka godzin, warto z Elbląga wypuścić się górę rzeki. Doprowadzi nas do swoich źródeł, czyli Jeziora Druzno, dawnej zatoki Zalewu Wiślanego. Nawet krótki rejs po najpłytszym naturalnym zbiorniku wodnym w Polsce może okazać się niezapomnianym przeżyciem. Zaraz, zaraz, w górę? Przecież to jedyne miejsce w naszym kraju, w którym takie słowa jak „krótki” czy „długi”, „w górę” czy „w dół”, okazują się pojęciami względnymi. Druzno to jezioro – zagadka. Jaka? Na przykład: gdzie podziewa się sześć hektarów powierzchni akwenu? Dlaczego średnią głębokość Druzna określa na od 1,5 do 3,5 metra? No i jeszcze to – Druzno czy Drużno?
Woda, po której właśnie płyniemy, to jezioro przelewowe. Oznacza to, że poziom i powierzchnia zbiornika zależy od aktualnego poziomu Zalewu Wiślanego. To, że Druzno i rzeka Elbląg niosą do Zalewu 388 mln m3 rocznie, nikogo nie powinno zdziwić, ale już 90 mln w drugą stronę, z Zalewu do Druzna, sprawia, że jezioro może powiększyć się z 11 do 17 hektarów. Stąd też jeszcze jedna zadziwiająca właściwość: rzeka Elbląg potrafi płynąć w obu kierunkach. Ta ruchomość dotyczy również poziomu wody, co sprawia, że tradycyjne żeglarskie życzenia stopy wody pod kilem nabierają tu zupełnie innego znaczenia.
Dlaczego? Takie rzeczy tylko na Żuławach. Niedaleko Druzna, we wsi Raczki, znajduje się najniżej położony punkt w Polsce. W tej depresyjnej okolicy, na wschodnim krańcu Żuław, spotkały się chyba wszystkie wiślane wody, a jeśli jeszcze tu nie dotarły, kiedyś na pewno to zrobią. Druzno bardziej niż jezioro przypomina rozlewisko o zmiennych granicach. Część z nich jest dziełem człowieka. Obwałowanie zbiornika pochodzi z czasów krzyżackich i w dużej mierze ustaliło granice tego rozlewiska. Jeśli dodamy, że nad jeziorem w średniowieczu znalazły się cztery wsie menonickie, a do XX wieku w granicach dzisiejszego akwenu istniały liczne poldery, możemy stwierdzić, że Druzno to Żuławy, w których więcej jest wody niż lądu.
Chociaż jedną łamigłówkę udało się rozwiązać. Po latach poszukiwań ustalono, że na lewym brzegu Druzna, w okolicy wsi Janów, znajdowało się Truso, najstarszy na ziemiach polskich port bałtycki, dzięki któremu Prusowie utrzymywali kontakty handlowe ze Słowianami, Normanami i Wikingami. Nie wyjaśniono do końca, czy gród założyli Prusowie, czy był on zamorską placówką wikińską. Znany ze średniowiecznej angielskiej kroniki Wulfstana, do dziś bardziej kojarzy się z legendą niż historią.
Druzno czy Drużno? W onomastyce znana i używana jest ta pierwsza nazwa, bardziej pasująca do pruskiej historii tych ziem. Lecz co zrobić, jeśli wieś opodal linii brzegowej nazywa się Drużno, jeśli tak też oficjalnie nazwano tutejszy rezerwat przyrody? Już tylko nieliczni bronią tej nazwy, zauważając, że rezerwat „Jezioro Drużno” znajduje się na jeziorze Druzno. Ale zdaje się, że ta walka została przegrana i coraz częściej wypływa się na wody Drużna.
Gdybyśmy mogli spojrzeć na naszą łódź z góry, wyglądałoby na to, że płyniemy po wodnej autostradzie. Tor na wodach jeziora został sztucznie pogłębiony, gdyż średnia głębokość dwóch i pół metra mogłaby się sprawdzić jedynie w wypadku kajaków i małych jednostek. A przecież to początek Kanału Elbląskiego, którym w stronę Ostródy pływają spore wycieczkowce, przenoszone nad pochylniami jak łódeczki z kory. Szlak wyraźnie widać z góry, ponieważ jezioro pokrywa siatka pływających wysp roślinnych. Grzybienie białe, grążele żółte i grzybieńczyki wodne na otwartych wodach, salwinia pływająca i rzęsa garbata przy ujściach licznych rzek, a nawet lasy bagienne - tworzą niezapomnianej urody szatę i już możemy żałować, że poza naszą autostradą pływanie jest zabronione (na Druznie często można spotkać patrole policji wodnej), wypłynięcie poza tor wodny może skutkować koniecznością czyszczenia śruby, w skrajnych przypadkach unieruchomieniem silnika. Wokół jeziora, a zwłaszcza wyrastając wprost z wody, na części jego powierzchni rosną wyspy szuwarów. Archipelagi trzcin i brzegi Druzna zamieszkuje ponad dwieście gatunków ptaków, z których wiele będziemy mogli zobaczyć podczas naszego rejsu. Przyrodnicze bogactwo tego miejsca uzupełniają prawie tak samo liczne płazy i gady, a nawet czterdzieści gatunków ssaków, z których obecność bobra i wydry jest sprawą oczywistą, ale Druzno jako siedlisko nietoperzy? Kolejna zagadka...
Wszystkie zdjęcia w serwisie objęte są prawami autorskimi. Powielanie ich, kopiowanie, udostępnianie bez zgody autora zabronione.
Partnerzy witryny Pętla Żuław
