Czartery jachtów na Pętli Żuławskiej

Mosty w Tczewie

Pętla Żuławska - Mosty
  • Mosty

Mosty w Tczewie - dane adresowe, kontaktowe:


Mosty w Tczewie  - informacje

Słynne Tczewskie mosty zlokalizowane są na 908+570 km. rzeki Wisła. Historia budowy Tczewskich mostów sięga XIX wieku. Wraz z rozwojem kolei władze Prus zastanawiały się jak połączyć Berlin z Prusami Wschodnim – przeszkodą była Wisła. Rozważano wiele lokalizacji, ostatecznie w 1845 roku podjęto decyzję że most kolejowo – drogowy zostanie zbudowany  w Tczewie.  Dzięki tej decyzji prowincjonalny Tczew powoli zaczął przeobrażać się w tętniącym życiem ośrodek z własną stacją telegraficzną, okazałym dworcem, parowozownią, warsztatami, cegielnią, wytwórnią cementu oraz centrum administracji kolei.

Most drogowo – kolejowy został zaprojektowany przez Carla Lentze, kamień węgielny pod budowę mostu został wkopany w dniu 27 lipca 1851 roku przez samego króla Prus Fryderyka Wilhelma IV, pierwszy parowóz z wagonami wjechał na most w 1857 roku. Budowla zachwycała swoją konstrukcją, był to najpotężniejszy most żelazny w ówczesnej Europie – w pierwotnym kształcie był to most 6 przęsłowy, długość mostu wynosiła 837 metrów, został oparty na pięciu filarach, na każdym z filarów wybudowano dwie wieże w stylu negotockim wykończone żółtą cegłą klinkierową. Monumentalny charakter mostu podkreślały przyczółki wykonane z cegły klinkierowej z portalowymi bramami oraz dwiema prostokątnymi wieżami. Na portalach zostały umieszczone płaskorzeźby o rozmiarach 7 x 4 metry. Płaskorzeźba na portalu od strony zachodniej przedstawiała otwarcie mostu przez króla Fryderyka Wilhelma IV w towarzystwie ministra finansów oraz projektanta mostu. Taka sytuacja w rzeczywistości nie miała miejsca – w obawie przed cholerą oraz z powodu choroby, król nie uczestniczył w otwarciu mostu. Płaskorzeźba od strony wschodniej nawiązywała do zamku Krzyżackiego w Malborku, przedstawiała motyw podboju Litwinów przez Krzyżaków. W 1929 roku obie płaskorzeźby zostały zdemontowane przez władze polskie. W wyniku licznych powodzi i wysokich stanów wód na Wiśle nasyp wschodni mostu był ciągle podmywany przez mocny prąd rzeki, w 1912 roku wydłużono most w kierunku Lisewa (wschodnim) o blisko 245 metrów – dobudowano trzy przęsła o długości 81,6 metrów każde. Most był stosunkowo wąski, środkiem mostu przebiegała pojedyńcza linia kolejowa, po bokach znajdowały się jezdnie oraz ciągi piesze. W momencie przejazdu pociągu, drogi były blokowane a ruch kołowy wstrzymywany.

Wraz z rozwojem koeli żelaznej wzrosła częstotliwość kursów, jedna nitka powodowała że most stał się wąskim gardłem całej linii, masy taborów powoli stawały się coraz większe – wzrósł nacisk osi parowozów i wagonów. Zapadła decyzja o budowie kolejnego mostu, typowego mostu kolejowego.

Most kolejowy w Tczewie został zaprojektowany przez Christophera Merthensa oraz Johana Schwedlera. Drugi most, rówieśnik Wieży Eiffla, choć wygląda nieco inaczej (wyższe, zwieńczone łukami bariery przęseł), przebiega zaledwie 40 metrów dalej i jest konstrukcyjnym klonem swego południowego towarzysza. Prace nad nowym mostem kolejowym rozpoczęły się w 1888 roku, trzy lata później ( w 1891 r.) przejechał pierwszy parowóz. W 1912 roku także został przedłużony.

Po budowie nowego mostu kolejowego linia kolejowa na starym moście została zlikwidowana, od tej pory pełnił on funkcję typowego mostu drogowego. 1 września 1939 roku oba mosty zostały wysadzone przez polskich saperów – uszkodzeniu uległ most drogowy oraz trzy przęsła mostu kolejowego. Ze względu na strategiczny charakter most kolejowy już w 1940 roku został odbudowany, most drogowy połączono kładkami z mostem kolejowym i udostępniono dla ruchu pieszego. Wycofująca się armia niemiecka 8 marca 1945 roku wysadziła cały most kolejowy.

Po wojnie na moście drogowym ułożono tymczasową konstrukcję na podporach drewnianych – nie wytrzymałą ona kontaktu z siłą natury, już podczas pierwszej powodzi podpory drewniane zostały zniszczone a tymczasowa konstrukcja została uszkodzona. W 1947 roku most kolejowy został tymczasowo odbudowany z brytyjskich elementów ESTB skręcanych śrubami. W 1958 roku most kolejowy odbudowano na stałe –tymczasowe przęsła ESTB wymieniono na stałe, a zdemontowane elementy tymczasowe posłużyły jako przęsła mostu drogowego. Także w 1958 roku most drogowy oddano do użytku. Ze względu na zły stan techniczny most drogowy w 2000 roku został zamknięty dla ruchu pieszego i kołowego. W 2015 roku rozpoczął się jego remont.

Choć po dziejowych kataklizmach i odbudowach oba mosty utraciły większość architektonicznej obudowy i pełnią inne funkcje - po młodszym jeżdżą pociągi, starszy z jezdnią jest zamknięty dla ruchu - i tak 2004 roku Amerykańskie Stowarzyszenie Inżynierów Budownictwa przyznało mu certyfikat Międzynarodowego Zabytku Inżynierii Budowlanej, opisując go jako "pierwszy przykład ażurowego mostu rurowego o wielkiej rozpiętości" i nazywając "inżynierskim wzorcem  rozpowszechnionym na całym kontynencie". 

Szerokość przęsła żeglownego wynosi 60 metrów, prześwit przy wysokiej wodzie wynosi 7,16 metra, przy średniej wodzie 11,58 metra. Przepływamy pod mostami będąc „blisko” lewego brzegu Wisły (zmiana brzegu jest na wysokości przystani rzecznej w Tczewie).

Jeżeli podczas resju Pętlą Żuławską chcecie się zatrzymać i z lądu obejrzeć słynne mosty polecamy postój w przystani rzecznej w Tczewie. Bulwary zaprowadzą nas prosto na mosty, po drodze miniemy duży plac zabaw, stąd jest przysłowiowy rzut beretem na Tczewską Starówkę, którą także warto zobaczyć.


Chcesz być informowany o wydarzeniach, promocjach ?
Zapisz się na nasz Newsletter.

mosty na Pętli Żuławskiej


Most zwodzony w Tujsku

Most zwodzony w Sztutowie

Most zwodzony w Sobieszewie

Partnerzy witryny Pętla Żuław